تا به اینجای کار تلاش کردیم با مفهوم روانشناسی بازار و عواطف و احساسات معامله‌گران آشنا شویم و راهکارهایی برای کنترل ترس و طمع ارائه دهیم. در این بخش از مقاله خود می‌خواهیم چند راهکار و روش برای تسلط بر حوزه روانشناسی بازار ارائه دهیم. می‌خواهیم ببینیم که واقعاً چگونه می‌توانیم مهارت‌های روانشناختی خود را در بازار فارکس بهبود ببخشیم. اگر می‌خواهید در زمینه روانشناسی بازار حرفی برای گفتن داشته باشید و در دام عواطف و احساسات خود گرفتار نشوید، راهکارهای زیر را با دقت مطالعه کنید.
راه کارهایی برای حرفه ای شدن در زمینه روانشناسی بازار
۱. برای خودتان قاعده و قانون تعیین کنید
تعیین قاعده و قانون یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین کارهایی است که به شما کمک می‌کند عواطف و احساسات خود را کنترل کنید و به یک متخصص واقعی در زمینه روانشناسی بازار تبدیل شوید. به عنوان مثال یکی از قوانینی که باید تعیین کنید این است که سطح تحمل ریسک به ریواردتان (Risk/Reward) چقدر است. وقتی این نسبت را تعیین کنید می‌توانید خیلی بهتر وارد معاملات شوید و نقطه ورود و خروج به معاملات را تعیین کنید.
یکی دیگر از قواعد و اصولی که باید برای خودتان تعیین کنید، این است که برای هر معامله حد سود و حد زیان تعریف کنید. در صورتی که می‌خواهید در زمینه روانشناسی بازار عملکرد موفق و رضایت‌بخشی داشته باشید باید در معاملات خود از تکنیک‌های مدیریت ریسک کمک بگیرید.
۲. بگذارید شرایط مساعد شود، سپس معامله کنید
اگر می‌خواهید به یک معامله‌گر برتر در بازار فارکس تبدیل شوید، همیشه اوضاع و شرایط بازار را سبک و سنگین کنید. اگر می‌بینید که شرایط بازار مساعد نیست، وارد معامله نشوید. اجازه دهید بازار به شرایط مورد نظر شما برسد، سپس وارد معامله شوید. یکی دیگر از حرکات اشتباهی که در بازار مشاهده می‌شود این است که گاهی مواقع معامله‌گران حالشان خوب نیست و وارد معامله می‌شوند. وقتی معامله‌گر حالش خوب نباشد، نمی‌تواند تصمیمی درست و منطقی بگیرد و به همین خاطر به مشکل می‌خورد و در معاملات خودش زیان می‌کند. بنابراین یکی از راه‌های حرفه‌ای شدن در زمینه معامله‌گری این است که به شرایط بازار و حال خودتان نگاه کنید. به خودتان فرصت بدهید تا شرایط پایدار شود و سپس معامله کنید.
۳. آرام باشید و آرامش خود را حفظ کنید
بازار فارکس و به طور کلی بازارهای مالی مثل بورس، محیط‌هایی هستند که بر اساس نوسان اداره می‌شود ولی قرار نیست که با هر نوسان شما هم خشمگین، ناراحت، خوشحال یا افسرده شوید. اگر نتوانید به لحاظ روانی آرام بمانید و احساسات و عواطف خود را کنترل و مدیریت کنید، مطمئن باشید که خیلی زود از نظر ذهنی، جسمی و روانی آسیب می‌بینید و به مشکل می‌خورید.
اولین کاری که باید انجام دهید این است که همیشه در معاملات آرامش خود را حفظ کنید. از ابزارهایی که در بازار فارکس وجود دارد به نفع خودتان استفاده کنید. تقویم اقتصادی فارکس از ابزارهایی است که به شما کمک می‌کند از رویدادها اطلاع داشته باشید و از نوسانات احتمالی بازار آگاهی و اطلاع پیدا کنید.
۴. خصوصیات و ویژگی های شخصیتی خود را بشناسید
اگر واقعاً می‌خواهید در زمینه روانشناسی بازار حرفه‌ای عمل کنید و به تخصص برسید، هیچ راهکاری بهتر و ارزشمندتر از خودشناسی نیست. شما زمانی حرفه‌ای می‌شوید که خودتان را بشناسید، خصیصه‌ها و ویژگی‌های شخصیتی خود را بدانید و سپس وارد دنیای معامله‌گری شوید. وقتی بدانید که چه عواطف و احساساتی دارید، چه چیزی شما را خوشحال یا ناراحت می‌کند و چه چیزی روی شما اثر مثبت یا منفی دارد، مسلماً می‌توانید تصمیم‌های بهتر و آگاهانه‌تری بگیرید.
یکی از دلایلی که معامله‌گران مبتدی و حتی حرفه‌ای تمایل دارند از معاملات انتقام بگیرند، این است که شناخت درستی از خودشان ندارند و نمی‌دانند که بازار فارکس، بازار دوستی و دشمنی نیست. این بازار متعلق به آن‌هایی است که هوشمندانه فکر می‌کنند، به احساسات و عواطف خود مسلط هستند و تصمیم‌های درست و منطقی می‌گیرند. اگر می‌خواهید در فارکس موفق شوید، کمی زمان بگذارید، مطالعه و فکر کنید و به ویژگی‌های شخصیتی و اخلاقی خودتان پی ببرید. خودشناسی، درمان بسیاری از دردها و مشکلات آدمی است.
۵. صبر و شکیبایی را یاد بگیرید
در معامله‌گری عامل پیروزی و موفقیت، صبر و شکیبایی است. اگر می‌خواهید به یک معامله‌گر موفق تبدیل شوید، هیچ عاملی مثل فکر و صبر نمی‌تواند در این مسیر شما را همراهی کند. اقدام کردن بر اساس عواطف و احساساتی مثل ترس می‌تواند جلوی سود را بگیرد و باعث شود که خیلی زود موقعیت سودآور خود را ببندید. گاهی مواقع معامله‌گران پس از مشاهده الگو های بازگشتی (پس از انتشار لطفاً لینک را اینجا قرار دهید) خیلی سریع تصمیم می‌گیرند و صبر نمی‌کنند تا تحلیل آن‌ها خودش را نشان دهد.
در بازار فارکس اساس موفقیت، صبر، نظم و انضباط است. معامله‌گرانی که این نکته مهم را رعایت می‌کنند، معمولاً معاملات سودآور زیادی دارند و از طرفی خیلی سریع می‌توانند جلوی زیان معاملات خود را بگیرند. گاهی اوقات برای ورود به یک معامله باید کلی صبر کرد تا زمان و فرصت مناسب از راه برسد. گاهی همین صبر و حوصله به قدری حیاتی می‌شود که جلوی یک زیان بزرگ را می‌گیرد و به یک سود بزرگ منتهی می‌شود.
اگر حوادث اخیر بازار ارزهای دیجیتال را در نظر بگیرید متوجه خواهید شد که چقدر صبر مهم است. بیت‌کوین تا ۶۰ هزار دلار رشد کرد. بسیاری از افراد مبتدی وقتی بیت‌کوین ۵۵ هزار دلار شد وارد میدان شدند و بیت‌کوین خریداری کردند. پس از مدتی به دلیل اصلاح بیت‌کوین افت کرد و تا ۳۵ هزار دلار پایین آمد. بسیاری از افراد مبتدی وقتی بیت‌کوین به ۴۵ هزار دلار رسید آن را فروختند. در حالی که سرمایه‌گذاران و معامله‌گران دانا و باتجربه صبر کردند تا بیت‌کوین به کف قیمت رسید و سپس آن را خریدند. این افراد باتجربه و خبره تلاش کردند که بیشترین سود را از بازار بیت‌کوین به دست آورند.
۶. بعد از زیان به خودتان یک استراحت کوتاه بدهید
وقتی یک شیر در اثر جنگ یا شکاری که داشته، خسته و زخمی می‌شود. مدتی به گوشه‌ای می‌رود و فقط استراحت می‌کند تا این زخم و جراحت خوب شود و خستگی از تن او خارج شود. گاهی اوقات پس از یک باخت و شکست نسبتاً سنگین بهتر است مدتی از حساب معاملاتی خودتان دور شوید. اصلاً معامله نکنید. مگر چه اتفاقی می‌افتد؟ یک استراحت کوتاه و کوچک به خودتان بدهید و اجازه بدهید تا خشم و ناراحتی ناشی از این باخت از ذهن و قلب شما خارج شود. مطمئن باشید این روش معجزه خواهد کرد و به همین خاطر هم یکی از تکنیک‌های مهم و مؤثر در زمینه روانشناسی بازار به حساب می‌آید.
این کار باعث می‌شود که تفکر خود را از نو بسازید و از تله افکار و اندیشه‌هایی مثل انتقام از بازار و خشم خارج شوید. اگر شما یک معامله‌گر آزاد هستید و می‌توانید باز هم معامله کنید ولی اگر دوباره با شکست مواجه شدید، مسئولیت این شکست دوباره کاملاً بر عهده خودتان است. جدا شدن از بازار فارکس به شما این فرصت و امکان را می‌دهد که به اشتباهات خود فکر کنید و از این شکست و زیانی که دیده‌اید، درس بگیرید. اصلاً قرار نیست خود را سرزنش کنید. فقط و فقط نکات و مطالبی که یاد گرفته‌اید را در دفترچه یادداشت معاملاتی خود یادداشت کنید.
۷. پیروزی های خود را با افتخار بپذیرید
همان طور که پیش از شکست یا زیان باید مدتی به ذهن خود استراحت بدهید تا دچار خشم و انتقام نشود، پس از پیروزی هم باید مدتی به ذهن خود استراحت دهید تا در دام غرور و سرخوشی نیفتد. اگر در دام خوشحالی، رضایت و سرخوشی ناشی از پیروزی‌های خود گرفتار شدید، مطمئن باشید که بدون آنالیز و بررسی کافی وارد یک موقعیت دیگر می‌شوید؛ چون احساس می‌کنید که شانس با شما یار است و به هیچ عنوان به مشکل نخواهید خورد. در حالی که بر اساس عدم بررسی کافی زیان می‌کنید و در نهایت خوشحالی‌تان به ناراحتی تبدیل خواهد شد.
سعی کنید در هنگام تصمیم‌گیری در یک حالت پایدار از نظر عاطفی و احساسی باشید. اجازه ندهید که پیروزی‌ها و شکست‌ها روی تصمیم‌های شما تأثیر بگذارد. هر تصمیم نسنجیده و اشتباه به افت دارایی‌های شما منتهی خواهد شد. اگر به موفقیت رسیدید حتما دلیل آن را بررسی کنید و سپس آن دلیل را در دفترچه یادداشت معاملاتی خود بنویسید.
۸. دفترچه معاملاتی خود را فراموش نکنید
همان طور که پیش از این بیان کردیم داشتن دفترچه یادداشت معاملاتی یکی از مهم‌ترین ابزارهایی است که هر معامله‌گر باید از آن استفاده کند. زیان‌ها و سودهای خود را در آن بنویسید. نقطه ورود و خروج از معاملات را در آن یادداشت کنید و سعی کنید هر چه از بازار یاد می‌‌گیرید را در آن بنویسید. هر چه این دفترچه پربارتر و کامل‌تر باشد در آینده یک مشاور بهتر و قوی‌تر خواهید داشت؛ چون این دفترچه در آینده‌ای نه چندان دور به یک آموزگار و مشاور برای شما تبدیل خواهد شد و کمک زیادی به موفقیت شما در زمینه معامله‌گری خواهد کرد.
۹. خودتان را با بازار وفق دهید
درست است که باید یک برنامه کامل برای معاملات خود داشته باشید ولی گاهی تغییراتی در فضای سیاسی و اقتصادی جهان روی می‌دهد که همه معاملات و تنظیمات را به هم می‌ریزد و شرایط بازار به طور کلی تغییر می‌کند. البته این تغییر همیشه هم نزولی نیست بلکه گاهی شیب صعودی دارد.
نکته‌ای که شما را به یک معامله‌گر موفق و ثروتمند تبدیل می‌کند این است که باید خودتان را با شرایط بازار وفق دهید. به عنوان مثال اگر ارزش نرخ ارزها افت کرد و شیب نزولی به خود گرفت، باید خودتان را خیلی سریع با بازار وفق دهید و پیش‌فرض‌های قبلی را کنار بگذارید. همیشه این نکته را در ذهن داشته باشید که بازار هر روز با نوساناتی همراه است و شما باید آماده باشید که در سریع‌ترین زمان ممکن خود را با این نوسانات وفق دهید.
بعضی اوقات معامله‌گران وقتی می‌بینند نوسانات بازار زیاد شده، ترمز دستی معاملات خود را می‌کشند و منتظر می‌مانند تا طوفان فروکش کند و سپس دوباره معاملات را از سر می‌گیرند. بعضی دیگر هم خیلی سریع خودشان را با بازار وفق می‌دهند و سعی می‌کنند بیشترین بهره را از نوسانات بازار ببرند. اصطلاحاً این گونه افراد تخصص خاصی در نوسان‌گیری دارند.
۱۰. عادات معامله گران موفق را یاد بگیرید و به کار ببندید
یکی از کارهای مهمی که به افزایش تخصص شما در زمینه روانشناسی بازار کمک می‌کند مطالعه بهترین کتاب های آموزش فارکس است. این کتاب‌ها پر از نکات و درس‌های آموزنده است که به شما کمک می‌کند معاملات خود را به بهترین شکل ممکن به پیش ببرید. همچنین مطالعه زندگی‌نامه معامله‌گران موفق به شما کمک می‌کند که از تجربیات این افراد درس بگیرید و بتوانید معاملات سودآور داشته باشید.
می‌توانید اسم معامله‌گران موفق را در گوگل جستجو کنید و بهترین معامله‌گران را به راحتی بیابید. برخی از سایت‌ها هم در مورد این دسته از معامله‌گران و عادت‌های آن‌ها می‌نویسند. سعی کنید از توانایی‌ها، تجربیات و هوشمندی معامله‌گران موفق درس بگیرید و به یک معامله‌گر ماهر و دانا تبدیل شوید. سود بردن در بازار فارکس کار چندان دشواری نیست؛ کافی است عادت‌های موفق داشته باشید و به این عادت‌ها عمل کنید. هر چه پایبندی شما به عادت‌های خوب بیشتر باشد، احتمال موفقیت شما هم بیشتر خواهد شد.
۱۱. جلوی معاملات زیان‌ده را بگیرید و به معاملات سودآور اجازه رشد دهید
اگر بخواهیم موفقیت در بازار فارکس را در یک جمله خلاصه کنیم باید بگوییم: «در هر حالت و شرایط جلوی معاملات زیان‌ده را خیلی سریع بگیرید و به معاملات سودآور اجازه دهید رشد کنند و به سودآوری ادامه دهند.» این راز واقعاً مهم است. شاید فکر کنید که همه معامله‌گران همین سبک و سیاق را دارند ولی واقعاً اینطور نیست. خیلی‌ها به خاطر عدم مدیریت احساسات و عواطف در دام تلافی، انتقام یا تعصبات میفتند و نمی‌توانند معاملات را در یک جهت درست و منطقی هدایت کنند. اگر می‌خواهید در زمینه روانشناسی بازار رشد و پیشرفت کنید باید بتوانید در سریع‌ترین زمان ممکن جلوی معاملات زیان‌ده را بگیرید. این کار با تعیین حد ضرر شدنی است. همچنین باید بتوانید امکان رشد را برای معاملات سودآور خود فراهم کنید. به عنوان مثال می‌توانید حجم معاملات سودآور را بیشتر کنید.
۱۲. اخبار سیاسی و اقتصادی را به صورت روزانه مرور کنید
آخرین تکنیکی که در این بخش از مقاله بیان می‌کنیم دنبال کردن اخباری است که روی بازار فارکس تأثیر می‌گذارد. یکی از کارهای مهمی که هر معامله‌گر فارکس باید انجام دهد، دنبال کردن و بررسی مستمر تقویم اقتصادی فارکس است. از طرفی باید یک سری سایت خبری خوب انتخاب کنید که بتوانید از اخبار اقتصادی و سیاسی که روی بازار فارکس تأثیر مثبت یا منفی می‌گذارد، آگاه شوید. مقاله بهترین سایت های اخبار فارکس شما را با ۱۰ مورد از بهترین سایت‌های خبری در زمینه فارکس آشنا می‌کند.
یادگیری مدیریت ریسک؛ شرط موفقیت شما در بازار فارکس
در صورتی که تمایل دارید به یک معامله‌گر ثروتمند و موفق تبدیل شوید، چاره‌ای جز یاد گرفتن مدیریت ریسک در بازار فارکس ندارید. این بازار پر از نوسان و افت و خیز است و این تلاطم‌ها ناخودآگاه روی عواطف و احساسات معامله‌گر تأثیر می‌گذارد. در این بازار پرتلاطم تنها معامله‌گرانی موفق می‌شوند که مدیریت ریسک و روانشناسی بازار را به خوبی یاد گرفته باشند. برای مدیریت ریسک بازار باید بتوانید تحلیل خوبی از نوسانات بازار داشته باشید. از این رو است که یادگیری تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال اساس مدیریت ریسک درست و مؤثر است.
